Türkiye – ABD Ticaret Savaşının Vergisel Etkilerinin Karşılaştırılması
İLGİLİ SEKTÖR: Genel
Konu: Türkiye – ABD Ticaret Savaşının Vergisel Etkilerinin Karşılaştırılması
Duyuru Özeti:
Trump Yönetimi’nin işbaşına gelmesinden itibaren konuşulmakta olan ticaret savaşları konusu somut etkilerini göstermeye başladı.
8 Mart tarihinde Beyaz Saray tarafından yayımlanan duyuruya göre; Trump yönetimi ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük tarifesi uygulanacağını açıklamış, AB'ye bu vergilerden 1 Haziran'a kadar geçici muafiyet tanımıştı.
Türkiye ise öncelikle Dünya Gümrük Örgütü nezdinde girişimlerde bulunmuş, sorunun devam etmesi halinde ABD menşeli ürünlere vergi uygulayarak misilleme yapacağını duyurmuş ve 21 Haziran itibariyle belirlenen ürünler için tedbir uygulamaya başlamıştı.
25.06.2018 tarihli 30459 sayılı 1.mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Amerika Birleşik Devletleri Menşeli Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Uygulanmasına ilişkin 2018/11973 sayılı Karar ile Amerika Birleşik Devletleri menşeli, 22 farklı kalem eşya için ek mali yükümlülük getirilmiştir.
Yapılan düzenlemeye baktığımızda %70 oranındaki ek mali yükümlülük ile 2208 tarife pozisyonunda sınıflandırılan “Alkollü İçecekler” ilk sırada yer almakta, onu %60 oranıyla 8703 tarife pozisyonunda sınıflandırılan “Otomobiller” izlemektedir.
Kararın yayımı tarihinden önce Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış ürünler için 45 gün içinde beyanname tescil edilmesi halinde Karar kapsamındaki ek mali yükümlülüğün uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Dünyanın en büyük çelik ithalatçısı konumunda olan ABD, 2017'de çelik ithalatının yüzde 7'sini Türkiye'den gerçekleştirmektedir. Türkiye; Kanada, Brezilya, Güney Kore, Rusya ve Meksika'nın ardından ABD'ye en çok çelik ihraç eden 6'ncı ülke konumunda bulunmaktadır. Dolayısıyla karşılıklı misillemelerin etkileri de büyük olmaktadır.
Ek mali yükümlülüklerin karşılıklı bir değerlendirmesini yapabilmek için ABD yönetiminin açıklamış olduğu listede tarife pozisyonları bazında açıklanan ürünler ve getirilen ilave vergiler baz alınarak, ürün bazında gerçekleşen toplam ihracata getirilmiş olan toplam ilave vergi yükü hesaplanmıştır.
Benzer hesaplama Türkiye’nin yayımlamış olduğu liste ve vergi oranları ile ABD’den ithal edilen ürünler için de yapılmıştır. Bahse konu hesaplamalar için 2017 yılı ithalat ve ihracat rakamları baz alınmıştır. Yapılan hesaplamalara ilişkin detaylara aşağıdaki tablolarda yer verilmektedir.
Türkiye’nin ABD’ye ek mali yükümlülük getirilen ürünlerden toplamda 1 milyar doların biraz üzerinde ihracat gerçekleştirdiği, bunun ilave vergisel yükünün ise 264 milyon USD civarında olduğu anlaşılmaktadır. Bunun %96 lık ksımının demir çelik ürünlerinden oluştuğu, aluminyum ürünlerinin %4 gibi bir oranda kaldığı görülmektedir.
ABD’nin ilave gümrük vergisi uygulamasına geçmesinin ardından, ABD menşeli 22 farklı eşya ithalatında değişen oranlarda ek mali yükümlülük uygulamasına geçilmiştir. Bahse konu kapsama giren ürünlerin 2017 yılı verilerine göre toplam ithalat miktarının 1.785 Milyon USD civarda olduğu, bunun vergisel boyutunun ise 266 milyon civarında olduğu anlaşılmaktadır.. Ek mali yükümlülükten en fazla etkilenen ürünün 52 milyon doları geçen ilave vergi miktarı ile 8703 tarife pozisyonunda sınıflandırılan otomobiller olduğu görülmektedir.
Getirilen ilave vergi yüklerini karşılaştırdığımızda; ABD’nin düzenlemesi ile Türkiye’nin demir çelik ihracatına 265 milyon USD civarında ilave bir vergi yükü getirildiği, Türkiye’nin de buna yakın bir miktarda vergisel etkisi olacak şekilde bir düzenlemeye gittiği anlaşılmaktadır. Ancak, ABD firmaları arz noktasında birçok farklı alternatife sahipken, Türk firmaları için aynı esnekliğin olduğunu söyleyebilmek mümkün değildir. Şöyle ki; 8703 tarife pozisyonunda yer sınıflandırılan bir otomobili üreten uluslararası ölçekteki bir firmanın ithalat operasyonunu ABD dışındaki başka bir üretim merkezinden gerçekleştirmesi mümkün iken Türk firmalarının aynı kolaylıkla ihracat operasyonlarını yönlendirme imkanları bulunmamaktadır.
Kaynak: https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/presidential-proclamation-adjusting-imports-steel-united-states/