Vergi cennetlerinin cazibesi bitecek

ANKARA – Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi cenneti bölgeleri “cennet olmaktan çıkaracak” düzenlemenin yürürlüğe girmesi için düğmeye bastı. Çeşitli Avrupa ülkelerinde uygulanan, Türkiye’de ise kanuni düzenlemesi tamamlanmasına rağmen, uygulamasına ilişkin ikincil mevzuat yapılmadığı için askıda kalan, vergi cenneti ülkelere para gönderilmesi sırasında vergi kesilmesine yönelik düzenleme hayata geçiyor. 

DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre, Gelir İdaresi Başkanlığı, hangi vergi cenneti ülke ya da gümrük bölgesine gönderilen paralara, açılan hesaplara vergi uygulanacağına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı Taslağı’nı son aşamaya getirdi. Kararname taslağı iki alternatifli olarak hazırlandı. Bunlardan ilkinde, listeye alınan bütün vergi cennetlerine, kanunda öngörülen şekilde yüzde 30 vergi uygulanması, diğerinde ise kanunda değişiklik de yapılarak ülke veya gümrük bölgesine göre farklılaştırılmış şekilde yüzde 20-30 aralığında vergi belirlenmesi öngörüldü. Vergi cennetlerine gönderilecek paralara yüzde 30’a kadar vergi konulmasına yönelik Kurumlar Vergisi Kanununda düzenleme yapılmış ancak hangi ülkelere vergi uygulanacağı kararı ilgili maddelerde Bakanlar Kurulu kararına bırakılmıştı. Bakanlar Kurulu kararı çıkarılmadığı için de uygulama yürürlüğe girememişti. 

 

Varlık Barışı düzenlemesi ile ilişkilendirilmesi abartılı olur

 

Varlık barışı sonrasında, vergi cennetlerine gönderilen paralara vergi uygulanmasının, ileride yine “varlık barışına neden olabilecek” kaynak transferlerini önleyerek, “bu defterin tamamen kapanmasının amaçlandığı” yorumları da yapıldı. DÜNYA’nın görüştüğü Maliye Bakanlığı yetkilileri ise yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi halinde düşük oranlı bir vergi salınarak kayıtlara alınması uygulaması olarak özetlenebilecek “varlık barışı” çözümü ile bu uygulamanın zamanlaması bakımından ilişkilendirilmesinin “abartılı bir yorum” olacağı, ancak bütün dünyanın hali hazırda “vergi cennetleri” sorununu çözmeye yönelik girişimlerinin bulunduğunu hatırlattılar. 

Gelir İdaresi yetkilileri ise vergi cennetlerine para gönderilmesini vergilendirilmesinin sadece tek yönlü etki etmeyeceğini, bu tür ülkelerde biriken ve sıcak para olarak Türk finans piyasalarına yatırım yapan fonların Türkiye’ye girişinin engellenmesi yönünden de etki edeceği kaydedildi. 

Düzenlemenin bir başka etkisinin OECD’nin vergisiz ve kara para ile mücadele eylem grubu olan  FATF (Financial Action Task Force) tarafından “gri listede” tutulan Türkiye’nin, bu alanda iyileştirilmesi için de atılacak adımların zeminini hazırlamak olabileceği kaydedildi. 

 

Düzenlemenin altyapısı 2006’da tamamlandı

 

Türkiye 2006 yılında, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 30. maddesinde vergi cenneti ülkelerde hesap açanların, para gönderimlerinin yüzde 30 oranında vergilendirilmesi öngörülmüştü. Ancak kurumlar vergisi kanunu 2006 yılı başında yürürlüğe girmiş olmasına rağmen kararname bugüne kadar çıkarılamamıştı.

Kurumlar Vergisi Kanunu 30/7 maddesinde, farklı oranlı vergi uygulanması ve Türkiye’ye bilgi verilip verilmediğine bakılarak Bakanlar Kurulu’nun ilan edileceği ülkelerde açılan hesaplar, gönderilen paralar yüzde 30 oranında vergi kesilmesi düzenlenmişti. Bu verginin mükellef olmayanlardan dahi alınması da maddede yer almıştı. Maddeyle, mal alımları, hisse senedi alımları, ulaştırma ve kiralama için yapılan ödemeler ile liman, geçiş ücreti gibi ödemeler için ise Bakanlar Kurulu’na farklı vergi oranı belirleme ya da sıfıra kadar vergi oranını indirme yetkisi de verildi. Vergi cennetlerinden alınan borçların faiz, ana para ve kar payı ödemeleri, sigorta ve reasürans ödemeleri vergi kapsamı dışında tutulmuştu. 

Vergi cennetlerinin cazibesi bitecek