“Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde değişiklik ve akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temini hk.(R.G:24.04.2013-28627)’’     

Bildiğiniz üzere, 24.04.2013 tarih ve 28627 sayılı Resmi gazetede, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde, aşağıdaki değişiklik yapılmıştır.

“PETROL PİYASASI LİSANS YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 17/6/2004 tarihli ve 25495 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 44 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Petrolün ihracı serbesttir. Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan teminine ilişkin işlemler çıkarılacak tebliğlerle düzenlenir. Ham petrol ve akaryakıt ithalatı, ilgili ve diğer mevzuattaki hükümlere uymak koşuluyla, lisanslarına göre hak sahibi kılınan kişilerce serbestçe yapılır.”

MADDE 2 – Bu Yönetmelik, 1/7/2013 tarihinde yürürlüğe girer.”

Özetle ve karşılaştırmalı olarak yapılan değişiklik şu şekildedir.

Önceki Hali(44.md 1.fıkra)	Sonraki hali(44.md 1.fıkra)
Petrolün ihracı ve ürünlerin ithali serbesttir. Ham petrol ve akaryakıt ithalatı, ilgili ve diğer mevzuattaki hükümlere uymak koşuluyla, lisanslarına göre hak sahibi kılınan kişilerce serbestçe yapılır.	Petrolün ihracı serbesttir. Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan teminine ilişkin işlemler çıkarılacak tebliğlerle düzenlenir. Ham petrol ve akaryakıt ithalatı, ilgili ve diğer mevzuattaki hükümlere uymak koşuluyla, lisanslarına göre hak sahibi kılınan kişilerce serbestçe yapılır.

Değişiklik öncesi  Petrol  ihracı ve ürünlerinin ithali serbestken, değişiklik sonrası, ürünlerin serbestisi kaldırılmış ve bu prosedürün, çıkarılacak tebliğlerle hükme bağlanacağı değişiklik yapılan madde de belirtilmiştir. Yine aynı sayılı Resmi Gazete de, bu tebliğ de yer almıştır. (Tebliğin örneğine buradan ulaşabilirsiniz.) Hem değişikliğin, hem de ilgili tebliğin yürürlük tarihi 01.07.2013’tür.

Yukarıda belirttiğimiz, aynı Resmi Gazete’de yayımlanan “AKARYAKIT HARİCİNDE KALAN PETROL ÜRÜNLERİNİN YURT İÇİ VEYURT DIŞI KAYNAKLARDAN TEMİNİNE İLİŞKİN USULVE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ’ deki konuları da madde madde sıralarsak, ana başlıkları ile aşağıdaki gibidir. (Aşağıda Ek olarak nitelendirilen tüm ekler, tebliğ ekinde mevcuttur. )

1. Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin(yağlar dahil) yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilebilmesi ne şekilde yapılacaktır?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan alınacak uygunluk yazısına bağlanmıştır.

2. Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin(yağlar dahil) uygunluk yazısı alınması kaydıyla ithaline kimler yetkili kılınmıştır?

a) Yurt içinden temini için sanayiciler,

b) Yurt dışından ithali için ise doğrudan sanayiciler ya da sanayiciler adına ithalatçılar (Sanayici en fazla iki ithalatçıya yetki verebilir, İthalatçı firmanın Sermaye şirketi olması zorunludur.)

3. Yurt içinde bu tebliğ konusu ürünleri üreten üreten kişiler, bu ürünleri yurt içinde kimlere satabilir?

Sadece Ek-1’de gümrük tarife istatistik pozisyonu ve tanımı verilen ürünleri yurt içinde üreten kişiler, bu ürünleri yurt içinde sadece Enerji Piyasası Düzenleme   

                       Kurumu’ndan uygunluk yazısı alan kişilere satabilecektir.

4. Hangi durumlarda uygunluk yazısından muaf olurum?

Aşağıdaki durumlarda uygunluk yazısının aranmayacağı hükme bağlanmıştır.

(1) Sevkiyat başına net 150 kilogramı aşmayan akaryakıt harici petrol ürünü temininde uygunluk yazısı aranmaz.

(2) Lisansı kapsamında faaliyette bulunan rafinerici lisansı ile işleme lisansı (petrokimya) sahibi kişiler tarafından yapılan akaryakıt haricinde kalan petrol ürünü temininde uygunluk yazısı aranmaz.

(3) Aşağıda sayılan lisans sahiplerinin, Ek-2’de gümrük tarife istatistik pozisyonları ile tanımları belirtilen ürünleri temininde uygunluk yazısı aranmaz:

a) Madeni yağ lisansı sahibi kişiler,

b) Lisansına madeni yağ faaliyeti ile iştigal edebileceği hususu işlenmiş dağıtıcı lisansı sahibi kişiler,

c) Piyasa faaliyeti kapsamındaki ürünler içerisinde madeni yağ işli ihrakiye teslimi lisansı sahibi kişiler,

ç) Lisansına ihrakiye teslimi faaliyeti ile iştigal edebileceği hususu ve ihrakiye teslimi faaliyeti kapsamındaki ürünler içerisinde madeni yağ işlenmiş dağıtıcı lisans sahibi kişiler.

5. Uygunluk yazısı başvurusu nereye yapılır? Genel kuralları nelerdir? Hangi belgelerle yapılır?

Uygunluk yazısı başvurusu, tebliğ eki Ek-3’teki başvuru formu ve gerekli belgelerle birlikte Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na yapılır. Belgelerin aslının veya son altı ay içerisinde noter tarafından tasdikli suretinin başvuru dilekçesi ekinde sunulması gerekir. Daha önce uygunluk yazısı başvurusu kapsamında geçerli olduğu başvuru sahibi tarafından yazılı olarak beyan edilen belgeler uygunluk yazısı başvurusu için yeniden istenmez. Evraksal eksiklikler için, başvuru sahibine, on iş günü süre verilir, bu sürede eksiklikler giderilemezse sunulan belgelerin iade edileceği başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Belirtilen süre içerisinde eksiklikler giderilmediği takdirde başvuru yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir.

Sanayiciler tarafından bizzat yapılacak uygunluk yazısı başvurusu kapsamında aşağıdaki belgeler Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na ibraz edilir:

a) Sanayi sicil belgesi,

b) Kapasite raporunun aslı veya ticaret ve/veya sanayi odası tarafından onaylı sureti,

c) Tüzel kişilerde temsil ve ilzama yetkili kılınanların adı, soyadı ve unvanının, tatbik imzasının, yetkinin sınırlarının yer aldığı imza sirküleri ve gerçek kişilerde, kişinin adı ve soyadının, kimlik bilgilerinin, ikametgâh adresinin, tatbik imzasının yer aldığı imza beyannamesi,

ç) Teyit yazısı (Ek- 4),

d) 10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe göre durumuna uygun olarak alınan ruhsat,

e) Temin edilecek ürüne ait son 2 yıllık fiili tüketim miktarını gösteren, ticaret ve/veya sanayi odasından alınmış fiili tüketim belgesinin aslı ya da ticaret ve/veya sanayi odası tarafından onaylı sureti (Ek-5).

Sanayiciler adına ithalatçılar tarafından yapılacak uygunluk yazısı başvurusu kapsamında birinci fıkrada yer alan belgelere ilaveten aşağıdaki belgeler Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na ibraz edilir:

a) Sanayi sicil belgesi,

b) Kapasite raporunun aslı veya ticaret ve/veya sanayi odası tarafından onaylı sureti,

c) Tüzel kişilerde temsil ve ilzama yetkili kılınanların adı, soyadı ve unvanının, tatbik imzasının, yetkinin sınırlarının yer aldığı imza sirküleri ve gerçek kişilerde, kişinin adı ve soyadının, kimlik bilgilerinin, ikametgâh adresinin, tatbik imzasının yer aldığı imza beyannamesi,

ç) Teyit yazısı (Ek- 4),

d) 10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe göre durumuna uygun olarak alınan ruhsat,

e) Temin edilecek ürüne ait son 2 yıllık fiili tüketim miktarını gösteren, ticaret ve/veya sanayi odasından alınmış fiili tüketim belgesinin aslı ya da ticaret ve/veya sanayi odası tarafından onaylı sureti (Ek-5).

g) İthalatçıya ait oda sicil kayıt sureti,

h) İthalatçıyı temsil ve ilzama yetkili kılınanların adı, soyadı ve unvanının, tatbik imzasının, yetkinin sınırlarının yer aldığı imza sirküleri,

ı) Sanayici ve ithalatçı arasında yapılan satış sözleşmesi,

i) İthalatçının sanayici adına ithalat yapabileceğine dair sanayici tarafından ithalatçıya verilmiş yetki belgesi (Ek-6).

Yani, AL-SAT usulü veya bayii usulü diyebileceğimiz çeşit satışlar ile ilgili ticaret ortadan kalkmış görünüyor.

Bunlar hakkında ikincil düzenleme beklentimiz mevcut. Henüz Ankara da bir hareket yok ama konunun değerlendirildiğini düşünüyoruz. Herhangi bir düzenleme olduğunda zaten mail ve internet sayfası yoluyla duyuracağız efendim.)

6. Uygunluk yazısı başvuruları ne şekilde değerlendirilir ?

• Kapasite raporunda yer alan maddeler dikkate alınır, kapasite raporunda yer alan miktarı aşamaz. Miktar, vardiya sayısının artışının belgelenmesi veya kapasite raporunun revizyonu halinde artırılır.
• Uygunluk yazısı verilecek miktar, talebi aşmamak kaydıyla, son iki yıla ait fiili tüketim belgesinde yer alan gerçekleşmelerden yüksek olanından mevcut stokların düşülmesi suretiyle belirlenir.
• Fiili tüketim belgesinde son iki yıla ilişkin hiç kullanım olmaması halinde, uygunluk yazısı verilecek miktar;

a) Kapasitenin 1000 tona kadar olması halinde, kapasitenin %15’i,

b) Kapasitenin 2000 tona kadar olması halinde, 1000 tonun %15’i ve aşan kısmın %10’u,

c) Kapasitenin 5000 tona kadar olması halinde, 2000 tonun %12,5’u ve aşan kısmın %5’i,

ç) Kapasitenin 10000 tona kadar olması halinde, 5000 tonun %8’i ve aşan kısmın %3’ü,

d) Kapasitenin 10000 tonun üzerinde olması halinde, 10000 tonun %5,5’u ve aşan kısmın %1’i,

olarak belirlenir.

• Uygunluk yazısı başvuruları başvuru tarihinden itibaren en geç altmış gün içerisinde Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca sonuçlandırılır.

7. Uygunluk yazısında yer alacak asgari hususlar nelerdir?

a) Temini yapacak kişinin unvanı, vergi numarası, adresi,

b) Ürünün adı, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu, miktarı,

c) Teminin yapılacağı yurt içi üretici ya da gümrüğün adı,

ç) Uygunluk yazısının geçerlilik süresi,

yer alır.

8. Uygunluk yazısına ait kapatma prosedürü nasıldır?

• Aynı tür temin kaynağı ve ürün için yapılacak müteakip başvuruların sonuçlandırılabilmesi için, söz konusu ürüne ve temin türüne ilişkin alınmış uygunluk yazısının kapatılması gerekir.
• Aynı ürün için aynı yıl içerisinde yapılacak müteakip başvurularda mevcut uygunluk yazısının, yeminli mali müşavir ile ithalat yapacak kişi arasında imzalanan denetim ve tasdik sözleşmesinin ve yeminli mali müşavirin faaliyet belgesinin asılları ile Ek-7 ve eklerinde yer alan tablolar kapatma işlemi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’a ibraz edilir.

Kurumca verilen uygunluk yazısının geçerlilik süresi 31 Aralık mesai bitimine kadardır. Bu sürenin bitiminden itibaren otuz gün içinde o yıl için verilen uygunluk yazılarının asılları Kuruma iade edilir.

9. Belge alındıktan sonra revizyon şansı var mıdır?

Uygunluk yazısına kayıtlı bir bilginin değişmesi halinde, bu durumun gerçekleşmesinden itibaren en geç on iş günü içerisinde, uygunluk yazısı sahibi değişikliğe ilişkin bilgi ve belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunarak uygunluk yazısının tadilini talep etmek zorundadır.

10. Uygunluk belgeleri hangi durumlarda sona ermiş veya iptal edilmiş sayılır?

a) Uygunluk yazısı sahibinin iflası, tüzel kişiliğinin sona ermesi, ölümü veya talebi halinde,

b) Uygunluk yazısı başvurusu kapsamında aranan bir belgenin geçerliliğini sonradan yitirdiğinin anlaşılması üzerine,

Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca sona erdirilir.

c) Uygunluk yazısı kapsamında temin edilen ürünlerin amacı dışında kullanıldığının Kurum ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından tespiti halinde uygunluk yazısı Kurul Kararı ile iptal edilir.

11. Yurtiçi satışlarda bildirim zorunluluğu var mıdır?

Yurtiçi satışlarda bildirim zorunluluğu getirilmiştir.

Ek-1’de gümrük tarife istatistik pozisyonu ve tanımı verilen ürünleri yurt içinde üreten kişiler, bu ürünlere ilişkin olarak yaptıkları satışları, Ek-2 listede sayılan ürünlerin satışları hariç olmak üzere, ayın 15’ine kadarki dönem için ay sonuna, ayın 15’inden sonuna kadarki dönem için takip eden ayın 15’ine kadar Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Bildirimler; alıcının unvanı, uygunluk yazısı tarih ve sayısı, fatura tarih ve sayısı, ürün adı, ürün Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu, satış miktarı yer alacak şekilde Ek-8’deki tablo kullanılarak yapılır.

12. Bu hükümler ne zaman yürürlüğe girecek?

            1/7/2013 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu bilgilere ilaveten yine www.epdk.gov.tr adresinden ve (0312) 201 40 00 – 201 40 01 – 201 40 02 telefonlardan da bilgi alabilme seçeneğimiz mevcuttur.

Bunlar dışında aynı web sayfasından aşağıdaki vereceğim internet adresinden, aşağıdaki tabloda olan sorulara cevap bulabiliriz.

http://www.epdk.gov.tr/index.php/epdk-sss-menu/14-icerik/petrol-icerik/1178-petrol-piyasasi-ahu-sikca-sorulan-sorular#1-uygunluk-yazısı-alınması-için-ilk-başvurular-ne-zaman-yapılabilir

Son olarak; bunlar dışındaki sorularımız için de aşağıdaki internet adresi üzerinden bilgi edinme hakkımızda bulunmaktadır.

http://www.epdk.gov.tr/index.php/bilgi-edin

Konu, anlaşıldığı  üzere, özelikle AL-SAT usulü çalışanlar için fazlasıyla ciddi durumda. Ankara, bir tacirin ticaret yapma ehliyetini bu kadar kolay elinden almaz diye düşünüyorum. Kuvvetle muhtemel ikincil düzenleme çıkacaktır. Temmuz ayına bir ay kalmış, çok yaklaşmış olsak da, tahminim Ankara bu uygulama ile ilgili ikincil düzenlemelere çoktan başlamıştır ve haziran ayı içinde duyurma yüzdesi çok yüksektir.Aksi durumda piyasadan çekilecek olan katma değer vs gibi unsurlar, devletin hiçte göz ardı edemeyeceği boyutlardadır.

Ama nihayetinde bu Ankara’dır. Her an her türlü değişiklik olabilir. Bekleyip göreceğiz ya da bir ilerisi, her türlü kanaldan Ankara ya sorgu yapıp(telefon, bilgi edinme, yazılı, dernekler…vs) olması gereken sonucu talep edecek, çıkacak sonucu hızlandıracağız.

İstifadelerinize sunarım.

Saygılarımla,
Kemal AKOSMAN
Denetleme ve Mevzuat Bankası Yöneticisi