Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan: ” Yeni Teşvik Sistemi Meyvelerini Veriyor”
2013 ilk 6 ayında 2012’nin aynı dönemine göre; 6.bölgede teşvik belgesi alan yatırım miktarı yüzde 343, öngörülen istihdam da yüzde 91 arttı. 5. bölgede ise yatırım miktarı yüzde 62, öngörülen istihdam yüzde 124 arttı. 5.bölgede 2013 Ocak-Haziran döneminde bir önceki yıla göre teşviğe bağlanan yatırım miktarı 1.7 Milyar TL’den 2.8 Milyar TL’ye; 6.Bölgede ise 1.2 Milyar TL’den 5.1 Milyar TL’ye yükseldi. İstihdam öngörüsü 5.bölgede 4.192’den 9.411’e, 6.bölgede 7.020’den 13.411’e çıktı. 1 yıl içinde 79.1 Milyar TL tutarında yatırım teşvik belgesi düzenlendi, öngörülen istihdam 187 bin 478 kişi. Ekonomi Bakanı Sn. Zafer Çağlayan, 2013 Haziran ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, Yeni teşvik sisteminin her kesimden büyük bir kabul gördüğünü, bunun net bir şekilde düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde görüldüğünü, 1 yıl içinde düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde gerek adet, gerek öngörülen sabit yatırım ve istihdam rakamlarında büyük artışlar yaşandığını söyledi.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, Basın Müşavirliği
Bakan Çağlayan konuya ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye ekonomisi sanayi ile büyümek zorunda. Gerçek büyüme sanayileşme ile gerçekleşebilecektir. 2023 hedeflerine sanayileşme ve sanayi ile büyüyerek ulaşabiliriz.
Son açıklanan verilerde genel istihdam ve sanayi istihdamının rekor kırdı, yeni teşvik sistemimiz bunu daha ileriye taşıyacaktır. Bölgelerarası gelişmişlik farkını ortadan kaldırmayı, Türkiye’de üretilmesi mümkün olan ancak çeşitli nedenlerle üretilemeyen ürünleri Türkiye’de üretmeyi teşvik etmek amacıyla oluşturduğumuz Yeni Teşvik Sistemi’nin olumlu sonuçlarını hep birlikte görmeye başladık. Haziran ayında düzenlenen yatırım teşvik belgeleri de bunu göstermektedir.
Haziran ayında 3.5 milyar TL’lik, 418 belge düzenlendi. “2013 yılı Haziran ayında 418 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş olup, söz konusu belgelerde öngörülen sabit yatırım tutarı 3,5 milyar TL, öngörülen istihdam 13.945 kişidir. Teşvik belgelerinin 400 adedi yerli, 18 adedi uluslararası sermayeli şirketler için düzenlenirken, sabit yatırımın 65 Milyon TL’sinin uluslararası sermayeli, 3,45 milyar TL’sinin ise yerli sermayeli şirketler tarafından yapılması öngörülmektedir. Haziran ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin sektörel dağılımında, öngörülen toplam 3,5 Milyar TL sabit yatırım tutarının yüzde 56’sı (2 Milyar TL) ile en yüksek pay İmalat sektöründedir. Toplam içinde Hizmetler sektörünün payı yüzde 32 (1,1 Milyar TL), Enerji sektörünün payı yüzde 10 (338 Milyon TL), Madencilik sektörünün payı ise yüzde 2 (69 ;Milyon TL) seviyesindedir.
2013 yılı Ocak-Haziran Dönemi Verileri 6 ayda öngörülen istihdam 90 bin 552 kişi 2013 yılı Ocak-Haziran döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 41,2 milyar TL olan toplam 2.615 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 90.552 kişilik istihdam öngörülmektedir. Ocak-Haziran döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin 2.488 adedi yerli, 127 adedi uluslararası sermayeli şirketler tarafından alınmıştır.
Aynı dönemdeki 41,2 Milyar TL tutarındaki sabit yatırımın 35,4 Milyar TL’sinin yerli, 5,7 Milyar TL’sinin ise uluslararası sermayeli şirketler tarafından gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.
2012 yılı Ocak-Haziran döneminde ise 54.976 kişilik istihdam öngören 21 milyar TL tutarında 1.934 adet belge düzenlenmiştir. 2013 yılı Ocak-Haziran döneminde düzenlenen teşvik belgelerinde adet bazında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 35′lik, öngörülen sabit yatırım tutarında yüzde 96’lık, öngörülen istihdamda da yüzde 65’lik bir artış görülmüştür.
Ocak-Haziran döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 41,2 Milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının yüzde 39’u (16 Milyar TL) İmalat, yüzde 29’u (11,9 Milyar TL) Enerji, yüzde 20’si (8,4 Milyar TL) Hizmetler, yüzde 12’si (4,8 Milyar TL) ise Madencilik sektöründedir.
2013 yılı Ocak-Haziran döneminde düzenlenen teşvik belgelerinde bir önceki yılın aynı dönemine göre;
-belge adedi bazında;
1.Bölgede yüzde 34’lük (706 adetten 943 adede), 2.Bölgede yüzde 16’lık (380 adetten 441 adede), 3.Bölgede yüzde 23’lük (293 adetten 359 adede), 4.Bölgede yüzde 16’lık (236 adetten 273 adede), 5.Bölgede yüzde 99’luk (135 adetten 269 adede), 6.Bölgede yüzde 79’luk (184 adetten 330 adede),
-sabit yatırım tutarı bazında;
1.Bölgede yüzde 87’lik (8,1 milyar TL’den 15,2 milyar TL’ye), 2.Bölgede yüzde 52’lik (4,9 milyar TL’den 7,4 milyar TL’ye), 3.Bölgede yüzde 113’lük (2,5 milyar TL’den 5,4 milyar TL’ye), 4.Bölgede yüzde 105’lik (2,6 milyar TL’den 5,2 milyar TL’ye), 5.Bölgede yüzde 62’lik (1,7 milyar TL’den 2,8 milyar TL’ye), 6.Bölgede yüzde 343’lük (1,2 milyar TL’den 5,1 milyar TL’ye),
-istihdam bazında da;
1.Bölgede yüzde 48’lik (21.562 kişiden 31.838 kişiye), 2.Bölgede yüzde 54’lük (9.848 kişiden 15.160 kişiye), 3.Bölgede yüzde 104’lük (5.800 kişiden 11.850 kişiye), 4.Bölgede yüzde 36’lık (6.554 kişiden 8.882 kişiye), 5.Bölgede yüzde 124’lük (4.192 kişiden 9.411 kişiye), 6.Bölgede yüzde 91’lik (7.020 kişiden 13.411 kişiye) artış yaşanmıştır.
Görüldüğü gibi bütün bölgelerde gerek belge adedi, gerek sabit yatırım tutarı, gerek istihdam bazında önemli artışlar sözkonusudur. Bu da yeni teşvik sisteminin tüm kesimlerce kabul gördüğünü ve yatırımcıların yatırım için adeta yarışa girdiğini göstermektedir.
Yeni Teşvik Sistemi verileri
Yeni Teşvik Sistemine geçilen 20 Haziran 2012 tarihinden 2013 yılı Haziran ayı sonuna kadarki dönemde ise 79,1 milyar TL tutarında 5.126 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Bu belgelerin 68,5 milyar TL tutarındaki 4.845 adedi yerli, 10,6 milyar TL tutarındaki 281 adedi ise uluslararası sermayeli şirketler tarafından alınmıştır. § Aynı dönemde düzenlenen teşvik belgelerinde 187.478 kişilik istihdam öngörülmüştür. Bu rakamın 169.845’i yerli sermayeli şirketlerin öngörülen istihdam artışı iken, 17.633’ü uluslararası sermayeli şirketlere aittir.
19 adet büyük ölçekli, 7 adet stratejik Yatırım Belgesi Yeni teşvik sistemi döneminde düzenlenen 5.126 adet yatırım teşvik belgesinin 2.911 adedi Bölgesel, 19 adedi Büyük Ölçekli, 2.189 adedi Genel ve 7 adedi ise Stratejik mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 79,1 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 36,1 milyar TL’si Bölgesel, 3,3 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 30,5 milyar TL’si Genel iken 9,2 milyar TL’si Stratejik mahiyetteki yatırımlara aittir.
Yeni teşvik sistemi döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 79,1 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 37,1 milyar TL’si İmalat, 18,4 milyar TL’si Enerji, 17,3 milyar TL’si Hizmetler ve 6,3 milyar TL’si Madencilik sektörlerindedir. Yüzde 47’lik pay ile ilk sırada yer alan İmalat sektörü içerisindeki yatırımların 8,6 milyar TL’si Kimya, 6,4 milyar TL’si Dokuma ve Giyim, 5 milyar TL’si Otomotiv, 3 milyar TL’si Gıda ve İçecek, 1,6 milyar TL’si Cam sektöründe iken, Hizmetler içerisindeki yatırımların 5,3 milyar TL’si Turizm, 3,4 milyar TL’si Ulaştırma ve 3 milyar TL’si Depolama sektöründedir.