İLGİLİ SEKTÖR: Genel
Konu: 2023 – 2025 Yıllarına İlişkin Orta Vadeli Program Hk.
Duyuru Özeti:
Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan 2023 – 2025 yıllarına ilişkin Orta Vadeli Program’ın onaylanmasına ilişkin 6003 sayılı Karar 04.09.20021 tarihli mükerrer Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Hazırlanan programın dış ticaret ile ilgili maddeleri aşağıda özetlenmektedir.
Temel Amaçlar
Türkiye Ekonomi Model’ini esas alarak yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen büyümenin sürdürülmesi, verimli ve rekabetçi yerli üretim yapısının güçlendirilmesi, ithalat bağımlılığının azaltılması, kalıcı fiyat istikrarına ulaşılması, beşeri sermaye ve işgücü kalitesinin artırılması, iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, sürdürülebilir, kapsayıcı büyüme ile adaletli paylaşıma yönelik ekonomik dönüşümün gerçekleştirilmesi temel amaç olarak belirlenmiş,
- Program döneminde büyüme potansiyelini ve istihdam artıran, yüksek katma değerli üretimi öncelikli kılan ve ihracat temelli sürdürülebilir büyüme stratejisinin kararlı bir biçimde uygulanacağı,
- Hizmet gelirlerinde sağlanacak artışın yanında dijital dönüşümü dikkate alarak ithalat bağımlılığın azaltılması, ihracatta ürün ve ülke çeşitlendirmesi ile katma değeri yüksek üretimin desteklenmesine yönelik uygulamaların sürdürülmesiyle cari işlemler açığının kademeli bir şekilde azaltılmasının hedeflendiği,
- İklim değişikliğinin çevresel, sosyal ve ekonomik alandaki çok yönlü etkileri dikkate alınarak ve kalkınma öncelikleri çerçevesinde ekonominin her alanında ve tüm sektörlerde yeşil dönüşüme önem verileceği,
Vurgulanmıştır.
2021 Yılı İhracat/İthalat Tahminleri
2022 yılının ilk yedi ayında ihracat, bir önceki yılın ayni dönemine göre yüzde 19,1 oranında artış kaydederek 144,3 milyar dolar seviyesine yükselmiştir.
Rusya-Ukrayna savaşının ihracat üzerindeki etkisi sınırlı gerçekleşmiş, jeopolitik risklere rağmen ihracat gücünü korumuştur. İhracattaki artışın yılın kalan aylarında, dış talep koşullarındaki zayıflama nedeniyle ivme kaybetmesine rağmen devam edeceği ve 2022 yılında ihracatın yüzde 13,2 oranında artarak 255 Milyar Dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Önümüzdeki 3 yıllık döneme ilişkin ihracat tahminleri ise aşağıdaki gibidir;
İhracat Hedefleri | |
2023 | 265 Milyar Dolar |
2024 | 285 Milyar Dolar |
2025 | 305 Milyar Dolar |
Yılın ilk yedi ayında ithalat yüzde 40,7 oranında artmış ve 206,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu gelişmede Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte emtia fiyatlarındaki yükselişin hızlanması ile petrol ve özellikle doğal gaz kaynaklı olarak enerji ithalatının tarihi yüksek seviyelere çıkması etkili olmuştur. Bu dönemde altın ithalatında da geçtiğimiz yıla göre artış eğilimi gözlenmektedir. 2022 yılının genelinde ithalatın yüzde 32,6 oranında artarak 360 Milyar Dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
İthalat Hedefleri | |
2023 | 345 Milyar Dolar |
2024 | 363 Milyar Dolar |
2025 | 384 Milyar Dolar |
Yeşil Dönüşüm
“Yeşil Dönüşüm” kapsamındaki gelişmelere, izlenecek politika ve tedbirlere son dönemdeki önemine binaen Programda ayrı bir başlık açılarak detaylı bir şekilde yer verilmektedir.
İklim değişikliği nedeniyle, düşük karbon ekonomisine geçiş küresel ölçekte önem kazanmaktadır. İhracatımızda en büyük paya sahip olan AB, küresel düzeyde yaşanan enerji krizine bağlı olarak öncelikleri değişmiş görünmekle birlikte sıfır emisyonlu, kaynak verimli ve rekabetçi bir ekonomiye ulaşmak amacıyla yeşil dönüşüm politikalarında ilerleme kaydetmektedir. 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadelede benimsenen yeni yapısal dönüşüm perspektifi sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması bakımından önem arz etmektedir. Program döneminde iklim değişikliğinin çevresel, sosyal ve ekonomik alandaki çok yönlü etkileri dikkate alınarak kalkınma öncelikleri çerçevesinde ekonominin her alanında ve tüm sektörlerde yeşil dönüşüme yönelik adımlar atılmaya devam edilecektir.
Yeşil dönüşümü gerçekleştirme hedefi doğrultusunda uygulanacak “Politika ve Tedbirler” 21 alt başlık altında detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.
Ödemeler Dengesinin Sağlanması Kapsamında Uygulanacak Politika ve Tedbirler
- Küresel gelişmeler sebebiyle ihracat artışının önümüzdeki dönemde bir miktar ivme kaybetmesi öngörülmektedir.
- Program döneminde, ithal girdi bağımlılığını azaltıcı, ihracatta ürün ve ülke çeşitlendirilmesini sağlayıcı, ihracatta katma değeri yüksek üretimi destekleyici politikaların cari işlemler açığının kademeli bir şekilde azaltılmasına katkı sağlaması öngörülmektedir.
- Dış ticarette rekabetçiliğimizin artırılması ve tedarik zincirlerindeki konumumuzun güçlendirilmesine yönelik politikalar, çevresel faktörler de göz önünde bulundurularak Yeşil Mutabakat Eylem Planına uygun biçimde yürütülecektir.
- İhracat odaklı büyüme hedefi kapsamında, AB ile tercihli ticari ilişkilerimizin temelini oluşturan Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin yanı sıra yeni serbest ticaret anlaşmaları müzakere edilecek ve yürürlükteki serbest ticaret anlaşmalarının kapsamının genişletilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
- Öncelikli sektörlere yönelik ticari ve ekonomik ilişkilerimiz, “Girişimci ve İnsani Dış Politikamız” çerçevesinde derinleştirilip çeşitlendirilecek; Afrika ve Latin Amerika’ya yönelik ortaklık ve açılım politikalarımız ile “Yeniden Asya” girişimimiz somut hedefler doğrultusunda hayata geçirilmeye devam edilecektir.
- İhracat odaklı büyüme hedefi kapsamında, AB ile tercihli ticari ilişkilerimizin temelini oluşturan Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin yanı sıra yeni serbest ticaret anlaşmaları müzakere edilecek ve yürürlükteki serbest ticaret anlaşmalarının kapsamının genişletilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
- Hizmet ihracatçılarının verimlilik düzeyleri ile rekabet güçlerinin artırılmasını teminen güncellenen devlet yardımı programları uygulamasına devam edilecektir.
- Bilişim, yazılım, dijital oyun, telekomünikasyon, finansal teknolojiler (fintek), akıllı şehircilik alanlarında sektörlerin yurtdışına açılması ve ihracatının artırılmasına yönelik sektöre özel kurgulanan destekler verilecektir.
- Lojistik açıdan kritik önemi haiz bölge ve ülkelerde Yurt Dışı Lojistik Dağıtım Ağlarının kurulmasına ve işletilmesine yönelik destek sağlanacaktır.
- Serbest bölgelere yüksek teknoloji içeren yatırımlar çekilerek ülkemizin rekabet gücü artırılacaktır.
- İhracatın artırılması ve iş süreçlerinin hızlandırılması amacıyla gümrük idareleri ve gümrük kapılarının işlem kapasiteleri artırılacak ve altyapıları yenilenecektir.
- Gümrüklü sahalarda yerli teknolojiler yaygınlaştırılarak kaçakçılıkla mücadelede etkinlik artırılacaktır.
Konu ile ilgili düzenlemeye ulaşmak için TIKLAYINIZ.
Saygılarımızla,
Mevzuat Servisi
Duyurumuz ile ilgili görüş ve sorularınız için:
[email protected]